Hauv qab no yog cov qauv qhia rau kev hais lus, sau ntawv thiab nyeem ntawv ntawm qib nrab thiab qib siab.
Koj tab tom kawm chav yees duab rau cov tub hluas ntxhais hluas hauv lub nroog thaum caij ntuj sov. Ib tug tub ntxhais kawm ntawv ntawm koj ib sab pib hais lus rau koj.
"Nyob zoo, Kuv yog Sonia thiab kuv kawm qib 11 hauv Riverview High School. Nws yog ib lub tsev kawm ntawv me me es muaj ntau li 500 tus menyuam kawm ntawv. Peb muaj tej yam kev kawm tom qab kawm ntawv tag tabsis tsis muaj kawm yees duab. Koj lub tsev kawm ntawv zoo li cas? Nws loj li cas thiab cov tub ntxhais kawm ntawv yog leej twg? Muaj tej yam kev kawm kev ua si dab tsis? Koj piav kom meej txog tias qhov chaw ntawd seb zoo li cas? Kuv xav hnov tag nrho seb koj lub tsev kawm ntawv zoo li cas.”
Hauv Meskas cov tsev kawm ntawv, cov tub ntxhais muaj ntau cov ntawv ua thiab ntau cov project ua. Kuv nyuam qhuav ua tag nrho ib qho project txog keeb kwm nrog rau ob tug tub ntxhais kawm ntawv. Nws nyuaj heev. Qhia kuv txog ib qho project koj yuav tsum tau ua tag lawm hauv koj chav kawm. Nco ntsoov qhia txog tej yam nyob hauv koj chav kawm thiab seb hoob dab tsis uas koj ua qhov project nov rau, qhov uas cov nyom los yog nyuaj, tus xib fwb ho pab tau koj li cas thiab yam dab tsis uas koj kawm tau los ntawm qhov project nov.
Thaum koj pib kawm lub tsev kawm ntawv tshiab, nws yog ib lub hwv tsam cog kev phooj ywg tshiab. Cov lus nug twg koj nug kom paub ib tug neeg thiab kawm kom paub txog lawv? Sau tsawg kawg mas yuav tsum sau 3 los yog 4 kab lus nug es koj nug tau rau ib tug neeg. (Koj yeej nug tau txog lawv tsev neeg, yam dab tsis lawv nyiam ua, hoob kawm ntawv twg yog hoob lawv nyiam, yam kev ua si dab tsis thaum kawm ntawv tag lawv nyiam ua, los yog tej yam twg uas koj xav paub.)
Koj xav tias yam dab tsis thiaj li ua tau ib tug phooj ywg zoo?
Yam dab tsis thiaj li tseem ceeb ntawm txoj kev phooj ywg? Qhia txog ib lub sij hawm uas koj tau yog ib tug zoo phooj ywg rau ib tug neeg, los yog ib tug neeg tau ua phooj ywg zoo nrog koj. Piav kom meej txog txoj kev phooj ywg, muaj dab tsis tau tshwm sim, yam dab tsis koj tau ua kom yog ib tug phooj ywg zoo, los yog tus phooj ywg zoo ntawd pab tau koj li cas.
Koj nyeem ib qhov ntawv sau hauv qab no uas yog sau rau hauv daim ntawv xov xwm hauv lub zej zog sau tawm txhua lub lim tiam.
Cov khoom plig ntawm kev Ua Hauj Lwm Nyhav
Nws yog Lub Xya Hli ntuj thiab tsev kawm ntawv kaw phav rau lub caij ntuj sov. Tab sis ntawm lub tsev kawm ntawv Kofi Annan Elementary School, zoo li tias tag nrho cov tub ntxhais kawm ntawv nyob rau qib peb thiab plaub tsis nco qab txog qhov es phav ntawv thaum lub caij ntuj sov. Cov tub ntxhais kawm ntawv thiab lawv cov xib fwb mas rau siab ntso ua hauj lwm xwb. Nrog rau rab duav, phau ntawv, cov xaum npiv thiab cov thawv ntawv, lawv tab tom ua kom tiav ib qhov science project es cov tub ntxhais kawm ntawv twb tau pib puag thaum lub caij nplooj ntoos hlav. Ib qib kawm twg cog cov zaub hauv paus ntug (carrots), pob kws, thiab noob taum mos thiab tej tsob txiv lws me me.
Lawv cov zaub loj tuaj thaum lub caij nplooj ntoos hlav thiab thaum caij ntuj sov thiab tam sim no lawv loj txaus muab de lawm. Cov tub ntxhais kawm ntawv sau ntawv cia txog qhov es cov zaub loj npaum cas thiab ntau npaum cas. Ces lawv muab dej, ntxuav thiab teeb cov zaub raws li lawv hom zaub rau tej lub thawv. Cov thawv zaub yog muab rau cov chaw pub zaub dawb rau cov zej zog tab sis tag nrho cov tub ntxhais kawm ntawv xav saj cov zaub ua ntej. Cov xib fwb mas ua hauj lwm fab fo hlais cov zaub ntug hauv paus (carrots) ua tej daim me me rau cov tub ntxhais kawm ntawv es tseem xav noj ntxiv. Cov suab hauv tsev kawm ntawv lub vaj zaub mas qhia tau tias qhov science project nov yuav rov qab muaj dua rau lwm xyoo. Cov tub ntxhais kawm ntawv muaj tsab peev xwm kawm tau txog ua vaj zaub, faib zaub pub rau lwm tus thiab nyiam noj cov zaub. Vam tias, lawv yuav nyiam noj cov zaub thaum noj hmo thiab thaum noj sus hauv tsev kawm ntawv npaum li lawv nyiam cov zaub uas lawv cog.
Koj pom daim ntawv sau nov hauv online.
Ib Tug Phab Ej Tsis Hais Lus (A Quiet Hero) sau los ntawm M. Yang, tus neeg sau xov xwm hauv zej zog rau Mountain Press
Feem coob ntawm cov neeg tau hnov cov dab neeg txog cov phab ej pab rau ib zej tsoom es txhua tus tau pom, cov tub tua hluav taws es tua cov hluav taws kub loj loj, tus neeg saib cov neeg da dej (life guard) es cawm ib tus neeg poob dej, ib tug neeg es cawm tau ib txoj sia los yog tiv thaiv ib qho raug mob nyhav. Tag nrho cov zej zog hauv peb lub nroog muaj hmoo zoo es muaj cov phab ej nov thiab muab saib rau lub sam xeeb li qhov tsim nyog.
Hauv cov zej zog kuj muaj coob tus phab ej es tsis nyiam hais lus, nyob rau hauv cov phaj ej nov, Ari Sims, yog ib tug pej xeem nyob hauv lub zos. Tau ntau lub xyoo, Ari tau tu nws txoj kev tsheb thiab lub tiaj ua si Logan Park kom huv si, tau cog paj rau tej ces kaum, thiab ua hauj lwm ntsiag to tu kom qhov chaw ua viav vias kom huv si thiab kom nyab xeeb. Nyob rau thaum nws niaj tag kis sawv ntxov mus taug kev, yeej pom nws khaws tej yam khib nyiab es tib neeg muab pov tseg thiab muab pov tseg rau hauv ib lub thoob khib nyiab. Feem ntau ntawm cov tib neeg yeej tsis ras tias lub thoob ntim khib nyiab yuav yog ib qho cuab yeej los yog ib tug phab ej, tab sis tau ntau xyoo, lub tiaj ua si Logan Park tsis muaj thoob khib nyiab txaus. Tib lub thoob khib nyiab es muaj ces me dhau rau tsev neeg tuaj noj mov ua si thiab cov neeg tuaj ncig ua si pov khib nyiab rau. Yog li no, cov tib neeg pov lawv cov khib nyiab rau hauv qab ntoos los yog cia li pov ua pawg ua lug txhua qhov chaw, los yog tej co neeg ces nqa lawv cov khib nyiab mus tsev. Tom qab Ari khaws cov khib nyiab ntim rau ib lub hnab khib nyiab loj loj thaum lub caij ntuj sov nov, Ari nug cov neeg tswj hauv lub nroog kom tau ntau lub thoob ntim khib nyiab.
Cov ntaub ntawv ceev cia hauv lub nroog tau qhia pom tias lub tiaj ua si muaj kaum lub thoob khib nyiab tshiab tab sis thaum kuaj xyuas, tau pom tias muaj ib qho yuam kev lawm thiab cov thoob khib nyiab ntawd twb yeej tsis tau muab xa tuaj. Lub lim tiam tom qab pom ib co thoob khib nyiab muab tso rau tom lub tiaj ua si, ua rau cov neeg tuaj ncig ua si tom tiaj mas ceeb tag li. Cov me nyuam yaus khiav mus siv cov thoob kib nyiab xim ntsuab thiab cov thoob ntim cov kaus poom recycle.
Thaum xov xwm hais tawm rau yav tsaus ntuj hais txog zaj dab neeg ntawm cov thoob khib nyiab, Ari tsis xav tawm ntsej muag hauv TV tabsis pom zoo tham nrog kuv txog zaj dabneeg nov. Kuv kawm tau tias lub lim tiam tag los no, cov neeg hauv zej zog pib hloov cov cuab yeej ua viav vias tshiab, kom nyab xeeb zog, thiab kom muaj cov cuab yeej neeg nyiam dua. Lawv tiv tauj lub nroog thiab cov lag luam hauv lub zos es nug kom tau nyiaj pab. Tib ntsais muag xwb, muaj tej yam ntxim nyiam nyob rau tom lub tiaj ua si. Qhov es Ari khaws khib nyiab ntsiag to tau ua rau lub zej zog xav txhim kho qhov cov tsev neeg, cov me nyuam yaus, thiab tag nrho cov neeg mus ncig saib lub tiaj ua si kom lawv nyiam dua.
Txhua yam pib nrog ib lub thoob khib nyiab.